Ukrywasz majątek? Nie myśl o upadłości konsumenckiej

Celem upadłości jest oddłużenie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. W tym miejscu należy wskazać, że zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie powoduje nabycia zdolności do ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Co więcej osoba, która faktycznie nie jest wpisana do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, ale spełnia kryteria działalności gospodarczej nie ma możliwości ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Dotyczy to także małżonka współpracującego z prowadzącym działalność gospodarczą współmałżonkiem jeżeli angażuje się w działalność gospodarczą, a samo zaangażowanie odpowiada obowiązkom z umowy zlecenia czy umowy o pracę.

Po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej sąd z urzędu bada czy dana osoba posiada zdolność do ogłoszenia upadłości.

Jeżeli w trakcie tego badania sąd ustali, że wnioskodawca nie może ogłosić upadłości konsumenckiej to nie powinien oddalić wniosku, a skierować sprawę do rozpoznania w ramach ustalonego postępowania odrębnego tj. np. w ramach upadłości przedsiębiorcy. W tym miejscu należy wskazać, że w postępowaniu upadłości konsumenckiej sąd orzeka w składzie jednoosobowym, a w przypadku upadłości przedsiębiorcy w składzie trzyosobowym.

Badanie jest o tyle istotne, że sytuacja byłych przedsiębiorców może znacznie różnić się od sytuacji osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, a to powoduje, że uproszczenia w procedurze upadłości konsumenckiej mogą być niewystarczające z uwagi na skomplikowany charakter sprawy. Nawet po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej sąd może zdecydować o prowadzeniu postępowania w trybie przepisów ogólnych.

Umorzenie postępowania. Jak tego uniknąć?

Musimy pamiętać, że umorzenie zobowiązań wnioskodawcy-dłużnika jest związane bezpośrednio z jego postawą wobec wierzycieli oraz prawdziwością jego danych przedstawiających sytuację majątkową. Upadły nie może ukrywać majątku i musi realizować swoje obowiązki w postępowaniu, albowiem w przypadku nie wydania całego majątku, a nawet dokumentów skutkować będzie umorzeniem postępowania.

Nowelą ustawy z dnia 30 sierpnia 2019 obowiązującej w całości od 24 marca 2020 r. ustawodawca usprawnił procedury upadłości konsumenckiej umożliwiając zastosowanie tej procedury do większej liczby osób poważnie zadłużonych. Najważniejszą w mojej ocenie zmianą jest rezygnacja z badania winy dłużnika w doprowadzeniu lub pogłębieniu stanu niewypłacalności na etapie ogłaszania upadłości.

To jednak powoduje, że na etapie ustalenia planu spłat wierzycieli sąd będzie podejmował decyzję, czy możliwe jest oddłużenie dłużnika, a jednocześnie zasadą staje się nie umorzenie zobowiązań w całości, a ustalanie planów spłaty wierzycieli.

Likwidacja majątku, układ z wierzycielem?

Inne istotne zmiany to między innymi możliwość stosowania konstrukcji likwidacji majątku czy też zawieranie układu z wierzycielami poza postępowaniem sądowym.

W sytuacji, gdy w postępowaniu zostanie ustalone, że upadły sam doprowadził do swojej niewypłacalności, istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa plan spłaty może być ustalony na okres od 36 do 84 miesięcy. Jeżeli natomiast ustali się, że upadły nie doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnego zwiększenia jej stopnia umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, plan spłaty ustala się do 36 miesięcy.

Ustalając plan spłaty wierzycieli bierze się pod uwagę takie elementy jak możliwości zarobkowe upadłego, konieczność jego utrzymania i potrzeby mieszkaniowe, wysokość niezaspokojonych wierzytelności i stopień zaspokojenia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym.

Postępowanie upadłościowe jest obecnie w szerszym stopniu dostępne dla zadłużonych, którzy jednak muszą liczyć się z koniecznością ustalenia planu spłaty wierzycieli. Niezależnie od tego jest to bardzo dobry sposób na oddłużenie i rozpoczęcie życia na nowo – nawet w ramach konieczności spłaty wierzycieli, która jest ograniczona czasowo i dostosowana do realnych możliwości upadłego.